Rozwijanie zmysłów dziecka poprzez zabawy sensoryczne jest nie tylko radosne, ale także kluczowe dla jego wszechstronnego rozwoju. Zaprosiłam do Mintowych Rozmów Anitę i Marię, które prowadzą pracownię Integracji Sensorycznej Matosens Orycznie. Dziewczyny odkryją przez Tobą proste, ale fascynujące metody i kreatywne pomysły na wspólne zabawy z dzieckiem, które dostarczą stymulacji sensorycznej, wzmacniając jednocześnie jego zdolności poznawcze i emocjonalne. Zanurz się w świecie barw, dźwięków i tekstur, aby tworzyć niepowtarzalne chwile rozwoju i radości. Zapraszm do rozmowy z Anitą i Marią!

Jakie są główne obszary stymulacji sensorycznej u dzieci, z którymi się zajmujecie, i dlaczego są one ważne dla ich rozwoju?

MATOSENS ORYCZNIE: Praca w Integracji Sensorycznej koncentruje się na bodźcach przedsionkowych, proprioceptywnych i dotykowych, kluczowych dla rozwoju dziecka. Choć terapia wydaje się zabawą, to istotny proces. Podczas terapii zachodzi korelacja między procesami sensorycznymi a zachowaniem motorycznym dziecka, w wyniku której następuje rozwój oraz poprawa połączeń synaptycznych w układzie nerwowym. Efektem są poprawione połączenia synaptyczne, wpływające na motorykę, postawę ciała i równowagę. Poprawnie przetworzone bodźce umożliwiają wykonywanie zadań motorycznych bez strachu i sprzyjają nauce. Integracja sensoryczna jest kluczowym fundamentem dla rozwoju umiejętności motorycznych, koncentracji, komunikacji społecznej i mowy, pozwalając dziecku osiągnąć pełen potencjał.

Kto może skorzystać z usług fizjoterapeuty specjalizującego się w stymulacji sensorycznej? Czy istnieją określone warunki czy sytuacje, w których taka terapia może być szczególnie korzystna?

MATOSENS ORYCZNIE: Warto wiedzieć, że Terapia Integracji Sensorycznej nie jest zarezerwowana wyłącznie dla fizjoterapeutów; pedagodzy, terapeuci zajęciowi, logopedzi i pediatrzy również ją praktykują. Indywidualne dostosowanie terapii do dziecka eliminuje przeciwwskazania. Stosuje się ją zarówno u dzieci zdrowych, jak i tych z wadami postawy czy ciężkimi zaburzeniami rozwojowymi. W przypadku dzieci z genetycznymi zespołami, mimo szerokiej problematyki, wspólną cechą są trudności sensoryczne. Dla dzieci z autyzmem terapia SI jest szczególnie istotna. Konsultacje z zakresu przetwarzania sensorycznego są dostępne dla każdego dziecka, a diagnoza stanowi podstawę do planowania działań i monitorowania postępów. Zaburzenia sensoryczne często występują u dzieci urodzonych przez cesarskie cięcie, ale to już temat na zupełnie inną rozmowę.

Czym dokładnie zajmuje się stymulacja sensoryczna u dzieci? Jakie techniki i metody są często wykorzystywane w praktyce fizjoterapeutycznej?

MATOSENS ORYCZNIE: Terapia Integracji Sensorycznej to dla dzieci fascynująca zabawa, odbywająca się na dobrze wyposażonych salach. Zadania ruchowe są urozmaicone dzięki materacom, sprzętowi podwieszanemu i różnorodnym zabawkom. Stymulacja przedsionkowa i czucia głębokiego obejmuje ćwiczenia na huśtawkach, studniach, a także skakanie na workach. Dotyk rozwijamy poprzez zabawy na ścieżkach sensorycznych, wykorzystując różne tekstury i materiały, takie jak ryż czy pianka do golenia. Techniki masażu z dociskiem, trakcja-kompresja i wibracje są także integralną częścią terapii. Dzięki kreatywnym metodom terapeutycznym, dzieci doświadczają stymulacji sensorycznej w formie przyjemnej i rozwijającej.

Jakie korzyści może przynieść stymulacja sensoryczna dzieciom z różnymi zaburzeniami, takimi jak ADHD, autyzm czy zaburzenia integracji sensorycznej?

MATOSENS ORYCZNIE: Rozwijanie praktycznych umiejętności życiowych u dzieci stanowi kluczowy krok w kształtowaniu ich przyszłości. To inwestycja, która nie tylko umożliwia im skuteczne radzenie sobie z wyzwaniami dorosłego życia, ale także tworzy fundament dla pełniejszego i zrównoważonego życia. Włączając te umiejętności do codziennej edukacji, dajemy młodym ludziom narzędzia niezbędne do samodzielnego funkcjonowania. Dlatego dzisiaj warto podjąć kroki w kierunku rozwijania praktycznych umiejętności życiowych u naszych dzieci, budując razem z nimi most ku przyszłości pełnej samodzielności, sukcesów i satysfakcji. Pamiętajmy, że terapia integracji sensorycznej przynosi wiele korzyści dzieciom, ale także dostarcza rodzicom narzędzi do zrozumienia i efektywnego wspierania swoich dzieci w codziennym funkcjonowaniu.

Czy istnieją proste i praktyczne sposoby, które rodzice mogą wdrożyć w domu, aby wspomagać stymulację sensoryczną u swoich dzieci? Jakie są najważniejsze zasady zabaw z dzieckiem pod kątem stymulacji sensorycznej?

MATOSENS ORYCZNIE: Oczywiście! Podkreślamy, że każde dziecko ma unikalny profil sensoryczny, wymagający dostosowanej stymulacji. Rodzice mogą pomóc, wykorzystując domowe przedmioty. Stymulacja przedsionkowa to bujanie, huśtanie czy turlanie. Czucie głębokie realizujemy przez „naleśniki”, czyli mocne przytulanie i zabawy siłowe. Symulacja dotyku to masaż rękami, eksploracja faktur, a także zabawy sensoryczne z kruszonkami czy ryżem. Kontrola ilości bodźców i obserwacja reakcji dziecka są kluczowe, z przerwą w razie negatywnych oznak. Ważne jest także utrzymanie zdrowego trybu życia, zapewniając dziecku odpowiedni sen, czas na spontaniczną zabawę oraz chwile relaksu.

Jakie wyzwania mogą występować podczas pracy z dziećmi w obszarze stymulacji sensorycznej, i jakie strategie fizjoterapeuta może zastosować, aby skutecznie im pomóc?

MATOSENS ORYCZNIE: Praca z małym człowiekiem w terapii to wyzwanie pełne zakrętów, zaskoczeń, wzruszeń i dumy z postępów. Jednak terapeuta może napotkać trudności, takie jak zniechęcenie i obniżenie motywacji u dziecka, zwłaszcza w erze atrakcyjnych, samosterujących zabawek. Kluczowe jest zorientowanie się na zainteresowania dziecka, stając się jego towarzyszem, nie dyktatorem. Terapeuta musi akceptować dziecko z jego doświadczeniami, dostosowując strategie do jego potrzeb i umiejętności. Ćwiczenia powinny być odpowiedzią na indywidualne potrzeby i umiejętności dziecka, dostosowane do poziomu trudności, aby utrzymać motywację. Praca z dzieckiem jest unikalna, wymaga uważności na dziecko, a nie jedynie spełniania naszych oczekiwań.

Jak rodzice mogą współpracować z fizjoterapeutą w celu kontynuacji stymulacji sensorycznej w domu? Czy istnieją konkretne wskazówki dotyczące codziennych czynności i rutyn, które mogą być korzystne dla rozwoju sensorycznego dziecka?

MATOSENS ORYCZNIE: Terapia Integracji Sensorycznej powinna przenikać środowisko domowe, gdzie dziecko spędza większość czasu. Terapeuta dostosowuje bodźce sensoryczne na sali i tworzy „dietę sensoryczną” – indywidualny program aktywności, dostarczający właściwych bodźców, utrzymujących optymalny poziom pobudzenia układu nerwowego dziecka. Dieta sensoryczna (czyli  indywidualny program) to nie tylko aktywności, ale także wskazówki dla rodziców i nauczycieli, pomagające unikać sytuacji, które mogą nasilać zaburzenia. Należy jednak pamiętać, że niewłaściwie dostosowana dieta może pogłębić problemy integracji sensorycznej. Dzieci o różnych potrzebach wymagają spersonalizowanego podejścia. Dzieci pobudzone potrzebują aktywności wyciszających, podczas gdy te spokojniejsze – aktywności pobudzających. Ogólne wskazówki dotyczą dostosowania aktywności do specyfiki sensorycznej dziecka.

Mintowe Rozmowy z Matosen Orycznie – fizjo i terapeutka zajęciowa ~ SI ~ ćwiczenia i zabawa

Anita Buda – Absolwentka AWF im. Bronisława Czecha w Krakowie na kierunku terapia zajęciowa. Swoją przygodę z dziećmi rozpoczęła poszerzając swoje kompetencje w kierunku Integracji Sensorycznej, stopniowo zwiększając swój obszar działań terapeutycznych stosując w pracy terapeutycznej techniki PNF, Trójpłaszczyznową Manualną Terapię Stóp, terapię Craniosacralną oraz masaż transbukalny. Pracując z dziećmi zwraca uwagę aby zawsze towarzyszył im aspekt zabawy, dzięki czemu wysoki poziom motywacji u dziecka zwiększa efektywność terapii.

Maria Wójcik – Absolwentka AWF im. Bronisława Czecha w Krakowie na kierunku fizjoterapia. W swojej pracy skupi się na precyzyjnej diagnostyce narządu ruchu oraz łańcucha biokinematycznego, dzięki czemu przy zastosowaniu technik manualnych, kompleksowo wpływa na poprawę wzorca motorycznego oraz postawę ciała dziecka. Pracując zarówno z dziećmi oraz dorosłymi skupia się na aktywnościach istotnych dla nich, tym samym wpływając na poprawę jakości ich życia. jest certyfikowanym terapeutą MTG, metody Cyriax’a oraz Integracji Sensorycznej.