Do napisania tekstu siadam po tygodniowych wakacjach z moją 7-letnią córką Zoe, nasz pierwszy wyjazd mamy i córki tylko we dwie. W podróż samolotem zabrałyśmy najnowszego Stasia Pętelkę, który po raz pierwszy mierzy się z domowymi obowiązkami. A dla nas, po wakacjach, domowe obowiązki to ostatnia rzecz, na którą i ja, i ona mamy ochotę. Za to, nasi chłopcy (mąż i dwóch braci Zoe), którzy zostali w domu, po tygodniu bez dziewczyn czują się wymęczeni, chociaż świetnie dali sobie radę. Serio!

Domowe obowiązki to temat złożony i zawiły, nie zawsze radosny. Chociaż pierwsze kroki w tym temacie zawsze dla dziecka są niezwykle ważne, bo czuje się wpuszczony do grona starszaków, które mają coś ważnego do zrobienia. Z czasem jednak ta perspektywa się zmienia, a domowe obowiązki postrzegane są prawie na miarę “taniej siły roboczej” (okiem nastolatka oczywiście).

W mojej karierze mamy jestem na rozstaju dróg. Zoe dopiero wkracza w świat domowych obowiązków, za to piętnastoletnie bliźniaki Matteo i Nicolas są w fazie buntu na domową wspólną pracę. I chociaż mam poczucie, że z każdym z moich dzieci dobrze przerobiłam zadanie domowych obowiązków, są pewne schematy, które nie wiem jakbym się starała, po prostu się dzieją.

Obowiązki domowe to już nie tylko wyzwanie dla mamy

Wiem, że wiele mam małych dzieci zastanawia się w ogóle kiedy włączać dzieci do domowych obowiązków. Na ten temat jest wiele przemyśleń, a różne teorie i podejścia rodzicielstwa mają na ten temat swoje zdanie. Ja wyszłam z założenia, że wspólny dom, rodzi wspólne obowiązki, dostosowane do wieku i możliwości. Budujemy wspólną przestrzeń, w której chcemy czuć się dobrze i do której chcemy wracam ze świadomością, że to nasze miejsce na ziemi, bezpieczny azyl i przestrzeń, w której jesteśmy sobą. Co więcej to przestrzeń, za którą wszyscy jesteśmy odpowiedzialni, to wielka nauka na przyszłość dla dzieci.

Dlatego też od samego początku rodzinnego życia nie próbowałam udawać wszechmocnej supermamy, która jak robot ogarnia dom, macierzyństwo, pracę i wszelkie inne zobowiązania. Takie podejście pozwoliło mi się nie tylko włączyć domowników w opiekę nad naszą przestrzenią, ale też mam przekonanie, że jako mam przygotowuję dzieci gotowe do życia już samodzielnie, tak na własną rękę. Są bowiem domowe obowiązki, które po prostu wypada umieć, nie żeby się przed kimś pochwalić, czy pokazać, ale żeby dzielnie wkroczyć w dorosłość.

Moja Zoe dopiero jest na początku domowych obowiązków, zupełnie jak bohater książki Barbary Supeł „Staś Pętelka. Obowiązki domowe”. Zoe ma siedem lat, jest rezolutną młodą damą, która nie tylko chce się rozwijać, ale która wiem, że może wszystko. Zupełnie naturalnie włączamy ją w domowe obowiązki, zamiast wyręczać – bo to kolejna życiowa umiejętność, która pomoże jej w spełnianiu swoich marzeń i celów.

Staś Pętelka. Obowiązki domowe

Wydawnictwo Zielona Sowa swoją serię Staś Pętelka kieruje do odrobinę młodszych od Zoe czytelników, bo do czterolatków, ale z nami ta seria rośnie już kilka dobrych lat. Uważam, że cztery lata to właśnie doskonały wiek, żeby już w domowe obowiązki włączać dzieci. Codzienność bohatera, jego zmartwienia i troski, wyzwania i przygody są tak podobne do życia Zoe, że moja córeczka czyta tą serię namiętnie z wielką przyjemnością. Staś Pętelka to dla nas nie tylko sposób na miły wieczór, to spora dawka wiedzy i nauki, śmiechu i dobrej zabawy, to lek na całe zło. Mały bohater ze swoją siostrą Jadzią to całe spektrum emocji, wyzwań i codzienności. Z każdej książki wybierzemy coś do dalszych rozmów, naśladowania, czy nauki.

Barbara Supeł wie bardzo dobrze jak przedstawia się rzeczywistość rodzinna nie tylko z perspektywy dziecka, ale rodzica również. Umie nazwać nasze bolączki, wyzwania i trudności, które napotykamy każdego dnia. Ilustracje w książce, są natomiast świetnym uzupełnieniem całej akcji i wydarzeń. Można podejrzeć stasiową codzienność, dom i pokój. W pewnym momencie czytania, wraz z kolejną książką, czujesz się z nimi jak z dobrymi przyjaciółki, których chciałoby się mieć. Tutaj nie ma gloryfikowania macierzyństwa, ale są prawdziwe emocje, bolączki, troski i ludzie, jakby z krwi i kości. Mylą się, kłócą się, mają wyrzuty sumienia. I to wszystko sprawia, że Stasia Pętelkę bierzemy na poważnie, podpatrujemy, naśladujemy, wdrażamy w życie te metody.

Od czego zacząć

A zatem pomimo wielkiej niechęci powakacyjnej idę wdrażać kolejne etapy domowych obowiązków, aby wszystkim nam było łatwiej, milej i z pożytkiem dla naszej rodziny i lepszej przyszłości.

A gdybyś była ciekawa jak taki podział obowiązków według wieku dziecka, może wyglądać, oto moja propozycja, niech i Tobie się przyda. Powodzenia!

Dzieci w wieku przedszkolnym (3-5 lat)

• Zbieranie zabawek – po zakończeniu zabawy, dziecko może być odpowiedzialne za posprzątanie swoich zabawek
• Rodzinne posiłki – pomoc przy nakrywaniu stołu, np. rozkładanie sztućców.
• Utrzymywanie porządku w swoim pokoju – proste zadania, takie jak układanie książek na półkę, ścielenie łóżka
• Podlewanie kwiatów – podlewanie roślin domowych

Dzieci w wieku wczesnoszkolnym (6-9 lat)

• Pomoc przy nakrywaniu i sprzątaniu stołu – makrywanie do stołu i sprzątanie po posiłkach
• Układanie ubrań – składanie i układanie własnych ubrań
• Opieka nad zwierzętami domowymi – podstawowe zadania, takie jak karmienie zwierząt
• Odkurzanie i zamiatanie – pomoc przy odkurzaniu dywanów lub zamiataniu podłóg
• Ścielenie łóżka – codzienne ścielenie własnego łóżka

Dzieci w wieku późnoszkolnym (10-12 lat)

• Przygotowywanie prostych posiłków – robienie prostych przekąsek lub śniadań
• Robienie zakupów z listą – pomoc przy robieniu zakupów według listy
• Mycie naczyń – ręczne mycie naczyń lub załadunek i rozładunek zmywarki
• Pomoc przy praniu – sortowanie prania, załadunek pralki, rozwieszanie ubrań
• Koszenie trawnika -pomoc w ogrodzie, np. koszenie trawnika pod nadzorem dorosłych

Nastolatki (13 lat i więcej)

• Przygotowywanie posiłków – gotowanie prostych dań obiadowych
• Sprzątanie całych pomieszczeń – odpowiedzialność za sprzątanie określonych pokoi w domu
• Pomoc przy zarządzaniu budżetem – pomoc w planowaniu budżetu domowego, np. przez zarządzanie kieszonkowymi
• Opieka nad młodszymi rodzeństwem – czasowa opieka nad młodszym rodzeństwem
• Proste naprawy domowe – nauka i wykonywanie prostych napraw domowych, np. wymiana żarówek, baterii

Artykuł powstał przy współpracy z wydawnictwem Zielona Sowa.